*πληροφορική*
Πληροφορική ή επιστήμη υπολογιστών ονομάζεται η θετική και εφαρμοσμένη επιστήμη η οποία ερευνά τα θεωρητικά θεμέλια και τη φύση των πληροφοριών, των αλγορίθμων και των υπολογισμών, καθώς και τις τεχνολογικές εφαρμογές τους σε αυτοματοποιημένα υπολογιστικά συστήματα, από τη σκοπιά της σχεδίασης, της ανάπτυξης, της υλοποίησης, της διερεύνησης, της ανάλυσης και της προδιαγραφής τους. Ασχολείται με τη συστηματική μελέτη της σκοπιμότητας, της δομής, της έκφρασης και του μηχανισμού των μεθοδικών διεργασιών (ή αλγορίθμων) που αποτελούν τη βάση, την απόκτηση, την εκπροσώπηση, την επεξεργασία, την αποθήκευση, την επικοινωνία και την πρόσβαση στις πληροφορίες.Ένας εναλακτικός ορισμός της επιστήμης των υπολογιστών είναι η μελέτη της αυτοματοποίησης αλγοριθμικών διεργασιών που κλιμακώνονται. Ένας επιστήμονας πληροφορικής που ειδικεύεται στη θεωρία της υπολογιστικής ισχύος και το σχεδιασμό των υπολογιστικών συστημάτων.
Τα πεδία της πληροφορικής μπορούν να διαιρεθούν σε μια ποικιλία θεωρητικών και πρακτικών κλάδων. Κάποια από τα πεδιά αυτά, όπως η θεωρία υπολογιστικής πολυπλοκότητας, που εξερευνά τις θεμελιώδεις ιδιότητες των υπολογιστικών και δυσεπίλυτων προβλημάτων, είναι πολύ αφηρημένα, ενώ τομείς όπως τα γραφικά υπολογιστών δίνουν έμφαση σε οπτικές εφαρμογές του πραγματικού κόσμου. Ακόμη σε άλλους τομείς επικεντρώνεται στις προκλήσεις των εφαρμογών υπολογισμού. Για παράδειγμα, η θεωρία γλωσσών προγραμματισμού θεωρεί διάφορες προσεγγίσεις για την περιγραφή των υπολογισμών, ενώ η μελέτη του προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών ερευνά διάφορες πτυχές της χρήσης της γλώσσας προγραμματισμού και τα πολύπλοκα συστήματα. Η αλληλεπίδραση ανθρώπου-υπολογιστή εξετάζει τις προκλήσεις στην κατασκευή των ηλεκτρονικών υπολογιστών, κάνοντας τους υπολογισμούς όσο το δυνατό πιο χρήσιμο, εύχρηστο, και καθολικά προσβάσιμο στους ανθρώπους. TELOS!!!
Η πληροφορική περιέχει πολλά γνωστικά πεδία, κάποια εκ των οποίων δίνουν έμφαση στον υπολογισμό συγκεκριμένων αποτελεσμάτων (όπως τα γραφικά υπολογιστών), κάποια σχετίζονται με ιδιότητες υπολογιστικών προβλημάτων (όπως η θεωρία πολυπλοκότητας), ενώ άλλα επικεντρώνονται στις προκλήσεις που παρουσιάζονται κατά την υλοποίηση υπολογισμών από τη σκοπιά του υλικού και του λογισμικού. Για παράδειγμα, η θεωρία γλωσσών προγραμματισμού μελετά προσεγγίσεις για την περιγραφή υπολογισμών, ο προγραμματισμός υπολογιστών εφαρμόζει συγκεκριμένες γλώσσες προγραμματισμού για να λύσει προκαθορισμένα υπολογιστικά προβλήματα, ενώ τα λειτουργικά συστήματα ενδιαφέρονται για τη σχεδίαση και κατασκευή αποδοτικών υποδομών λογισμικού για την εκτέλεση υπολογισμών με όσο το δυνατόν καλύτερη αξιοποίηση του διαθέσιμου υλικού. Ο κλάδος της αλληλεπίδρασης ανθρώπου-υπολογιστή ασχολείται με το ζήτημα της ευχρηστίας και προσβασιμότητας των υπολογιστών, όσον αφορά το ευρύ κοινό. Σχεδόν όλα τα πεδία της πληροφορικής μπορούν να ταξινομηθούν σε έναν από τους πέντε βασικούς κλάδους της:
Η προϊστορία της πληροφορικής εντοπίζεται τόσο στη μαθηματική μελέτη των αλγορίθμων, όσο και σε ποικίλες απόπειρες κατασκευής υπολογιστικών μηχανών με στόχο την αυτοματοποίηση αριθμητικών υπολογισμών. Αποσπασματικές προσπάθειες ενταγμένες στα δύο αυτά εγχειρήματα μπορούν να ανιχνευθούν από την Αρχαιότητα μέχρι και τον 19ο αιώνα, πολύ πριν από την ανάπτυξη των σύγχρονων ψηφιακών υπολογιστών. Σημαντικοί σταθμοί στην εν λόγω ιστορική διαδρομή υπήρξαν η κατασκευή του μηχανισμού των Αντικυθήρων, του πρώτου μηχανικού υπολογιστή (περιορισμένων βεβαίως δυνατοτήτων) ο οποίος κατασκευάστηκε ποτέ και διασώζεται μέχρι σήμερα, η διατύπωση αλγορίθμων σε φυσική γλώσσα από τον Ευκλείδη και τον Ερατοσθένη, η πρώιμη μελέτη της έννοιας του αλγορίθμου από τον Πέρση μαθηματικό του Μεσαίωνα Αλ Χουαρίζμι στο πλαίσιο της πρώτης πλήρους πραγματείας περί άλγεβρας, η κατασκευή της πρώτης μηχανικής αριθμομηχανής από τον Μπλεζ Πασκάλ το 1645, καθώς και ο μηχανικός υπολογιστής του Τσαρλς Μπάμπατζ στα μέσα του 19ου αιώνα, πρόγονος των καθολικών υπολογιστών γενικού σκοπού, ο οποίος όμως απέτυχε να επηρεάσει σημαντικά την τεχνολογία της εποχής του. Στη συνέχεια, προτού γίνει ξεχωριστή επιστήμη, η πληροφορική εμφανίστηκε σαν πεδίο των διακριτών μαθηματικών κατά τη δεκαετία του 1930, μετά την αυστηρή μαθηματική τυποποίηση των εννοιών του αλγορίθμου και του υπολογισμού από τους μαθηματικούς Άλαν Τούρινγκ και Αλόνζο Τσερτς.
Σήμερα η πληροφορική ασχολείται επιστημονικά με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, όπως η ανάπτυξη αλγορίθμων για την αποτελεσματική επίλυση προβλημάτων, η κατασκευή και βελτίωση συστημάτων λογισμικού και υλικού υψηλής απόδοσης, η ταχεία και ασφαλής διακίνηση πληροφοριών μέσω τηλεπικοινωνιακών δικτύων, η δημιουργία συστημάτων διαχείρισης δεδομένων, η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο ο άνθρωπος διατυπώνει συλλογισμούς, η προσομοίωση της λειτουργίας του ανθρώπινου εγκεφάλου κλπ. Έτσι, η πληροφορική συνδέεται άμεσα με όλες τις θετικές επιστήμες, αλλά και με τη φιλοσοφία, την ψυχολογία, τη γλωσσολογία, τη νομική, την ιατρική, τα οικονομικά και τη διοίκηση επιχειρήσεων. Προς τιμήν του Άλαν Τούρινγκ, κάθε έτος από το 1966 κι έπειτα ο διεθνής «Σύλλογος Μηχανημάτων Υπολογισμού» (Association for Computing Machinery, ACM) απονέμει το Βραβείο Τούρινγκ σε έναν επιστήμονα του χώρου με αναγνωρισμένη σημαντική συνεισφορά. Το Βραβείο Τούρινγκ έχει αποκληθεί «Βραβείο Νόμπελ της πληροφορικής»[.Φιλοσοφία της πληροφορίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η φιλοσοφία της τεχνητής νοημοσύνης λειτούργησε ως δούρειος ίππος για την εισαγωγή στη φιλοσοφία κατά το δεύτερο ήμισυ του 20ου αιώνα ενός νέος παραδείγματος προσέγγισης παραδοσιακών ζητημάτων, από υπολογιστική και πληροφοριοθεωρητική σκοπιά. Η εν λόγω προσέγγιση, στενά συσχετισμένη με την πληροφορική, την κυβερνητική και τη θεωρία πληροφορίας, έχει αποκληθεί φιλοσοφία της πληροφορίας[46]. Αυτή, θεωρούμενη από ορισμένους ως επέκταση και μετεξέλιξη τόσο της φιλοσοφίας της τεχνητής νοημοσύνης όσο και της κυβερνητικής, στηρίζεται είτε σε πορίσματα in silico προσομοιώσεων μέσω υπολογιστικών μοντέλων περί φιλοσοφικών ζητημάτων, είτε στην αντίληψη ότι σε ένα επαρκώς υψηλό επίπεδο αφαίρεσης κάθε φυσική διεργασία ή οντότητα δύναται να μοντελοποιηθεί ως υπολογιστικό σύστημα επεξεργασίας πληροφοριών[46]. Ταυτόχρονα όμως μελετά την πληροφορία και ως διακριτό φαινόμενο, ανεξάρτητα από προγενέστερους κλάδους και πεδία της επιστήμης, έχοντας την ευχέρεια να απομακρυνθεί - όταν απαιτείται - από τις μαθηματικές / ποσοτικές προσεγγίσεις της θεωρίας πληροφορίας, της κυβερνητικής και της πληροφορικής επί του ζητήματος[46]. Ακόμα, εξ ορισμού, η φιλοσοφία της πληροφορίας αποδέχεται την πληροφορία ως πιο πρωταρχική και θεμελιώδη έννοια από τον αλγοριθμικό υπολογισμό. Κατ' αυτόν τον τρόπο, συνιστά μία διακριτή και αυτοτελή προσέγγιση στη φιλοσοφία της πληροφορικής, ενώ έχει επίσης υποστηριχθεί από τον Λουτσιάνο Φλορίντι πως συνιστά το υπόβαθρο στο οποίο πρέπει να βασιστεί η επιστημολογία[46], αφού η γνώση έπεται της πρόσκτησης πληροφοριών.
Τα πεδία της πληροφορικής μπορούν να διαιρεθούν σε μια ποικιλία θεωρητικών και πρακτικών κλάδων. Κάποια από τα πεδιά αυτά, όπως η θεωρία υπολογιστικής πολυπλοκότητας, που εξερευνά τις θεμελιώδεις ιδιότητες των υπολογιστικών και δυσεπίλυτων προβλημάτων, είναι πολύ αφηρημένα, ενώ τομείς όπως τα γραφικά υπολογιστών δίνουν έμφαση σε οπτικές εφαρμογές του πραγματικού κόσμου. Ακόμη σε άλλους τομείς επικεντρώνεται στις προκλήσεις των εφαρμογών υπολογισμού. Για παράδειγμα, η θεωρία γλωσσών προγραμματισμού θεωρεί διάφορες προσεγγίσεις για την περιγραφή των υπολογισμών, ενώ η μελέτη του προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών ερευνά διάφορες πτυχές της χρήσης της γλώσσας προγραμματισμού και τα πολύπλοκα συστήματα. Η αλληλεπίδραση ανθρώπου-υπολογιστή εξετάζει τις προκλήσεις στην κατασκευή των ηλεκτρονικών υπολογιστών, κάνοντας τους υπολογισμούς όσο το δυνατό πιο χρήσιμο, εύχρηστο, και καθολικά προσβάσιμο στους ανθρώπους. TELOS!!!
Η πληροφορική περιέχει πολλά γνωστικά πεδία, κάποια εκ των οποίων δίνουν έμφαση στον υπολογισμό συγκεκριμένων αποτελεσμάτων (όπως τα γραφικά υπολογιστών), κάποια σχετίζονται με ιδιότητες υπολογιστικών προβλημάτων (όπως η θεωρία πολυπλοκότητας), ενώ άλλα επικεντρώνονται στις προκλήσεις που παρουσιάζονται κατά την υλοποίηση υπολογισμών από τη σκοπιά του υλικού και του λογισμικού. Για παράδειγμα, η θεωρία γλωσσών προγραμματισμού μελετά προσεγγίσεις για την περιγραφή υπολογισμών, ο προγραμματισμός υπολογιστών εφαρμόζει συγκεκριμένες γλώσσες προγραμματισμού για να λύσει προκαθορισμένα υπολογιστικά προβλήματα, ενώ τα λειτουργικά συστήματα ενδιαφέρονται για τη σχεδίαση και κατασκευή αποδοτικών υποδομών λογισμικού για την εκτέλεση υπολογισμών με όσο το δυνατόν καλύτερη αξιοποίηση του διαθέσιμου υλικού. Ο κλάδος της αλληλεπίδρασης ανθρώπου-υπολογιστή ασχολείται με το ζήτημα της ευχρηστίας και προσβασιμότητας των υπολογιστών, όσον αφορά το ευρύ κοινό. Σχεδόν όλα τα πεδία της πληροφορικής μπορούν να ταξινομηθούν σε έναν από τους πέντε βασικούς κλάδους της:
- Θεωρητική πληροφορική
- Λογισμικό
- Μηχανική υπολογιστών
- Υπολογιστικά συστήματα
- Εφαρμογές υπολογιστών
Η προϊστορία της πληροφορικής εντοπίζεται τόσο στη μαθηματική μελέτη των αλγορίθμων, όσο και σε ποικίλες απόπειρες κατασκευής υπολογιστικών μηχανών με στόχο την αυτοματοποίηση αριθμητικών υπολογισμών. Αποσπασματικές προσπάθειες ενταγμένες στα δύο αυτά εγχειρήματα μπορούν να ανιχνευθούν από την Αρχαιότητα μέχρι και τον 19ο αιώνα, πολύ πριν από την ανάπτυξη των σύγχρονων ψηφιακών υπολογιστών. Σημαντικοί σταθμοί στην εν λόγω ιστορική διαδρομή υπήρξαν η κατασκευή του μηχανισμού των Αντικυθήρων, του πρώτου μηχανικού υπολογιστή (περιορισμένων βεβαίως δυνατοτήτων) ο οποίος κατασκευάστηκε ποτέ και διασώζεται μέχρι σήμερα, η διατύπωση αλγορίθμων σε φυσική γλώσσα από τον Ευκλείδη και τον Ερατοσθένη, η πρώιμη μελέτη της έννοιας του αλγορίθμου από τον Πέρση μαθηματικό του Μεσαίωνα Αλ Χουαρίζμι στο πλαίσιο της πρώτης πλήρους πραγματείας περί άλγεβρας, η κατασκευή της πρώτης μηχανικής αριθμομηχανής από τον Μπλεζ Πασκάλ το 1645, καθώς και ο μηχανικός υπολογιστής του Τσαρλς Μπάμπατζ στα μέσα του 19ου αιώνα, πρόγονος των καθολικών υπολογιστών γενικού σκοπού, ο οποίος όμως απέτυχε να επηρεάσει σημαντικά την τεχνολογία της εποχής του. Στη συνέχεια, προτού γίνει ξεχωριστή επιστήμη, η πληροφορική εμφανίστηκε σαν πεδίο των διακριτών μαθηματικών κατά τη δεκαετία του 1930, μετά την αυστηρή μαθηματική τυποποίηση των εννοιών του αλγορίθμου και του υπολογισμού από τους μαθηματικούς Άλαν Τούρινγκ και Αλόνζο Τσερτς.
Σήμερα η πληροφορική ασχολείται επιστημονικά με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, όπως η ανάπτυξη αλγορίθμων για την αποτελεσματική επίλυση προβλημάτων, η κατασκευή και βελτίωση συστημάτων λογισμικού και υλικού υψηλής απόδοσης, η ταχεία και ασφαλής διακίνηση πληροφοριών μέσω τηλεπικοινωνιακών δικτύων, η δημιουργία συστημάτων διαχείρισης δεδομένων, η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο ο άνθρωπος διατυπώνει συλλογισμούς, η προσομοίωση της λειτουργίας του ανθρώπινου εγκεφάλου κλπ. Έτσι, η πληροφορική συνδέεται άμεσα με όλες τις θετικές επιστήμες, αλλά και με τη φιλοσοφία, την ψυχολογία, τη γλωσσολογία, τη νομική, την ιατρική, τα οικονομικά και τη διοίκηση επιχειρήσεων. Προς τιμήν του Άλαν Τούρινγκ, κάθε έτος από το 1966 κι έπειτα ο διεθνής «Σύλλογος Μηχανημάτων Υπολογισμού» (Association for Computing Machinery, ACM) απονέμει το Βραβείο Τούρινγκ σε έναν επιστήμονα του χώρου με αναγνωρισμένη σημαντική συνεισφορά. Το Βραβείο Τούρινγκ έχει αποκληθεί «Βραβείο Νόμπελ της πληροφορικής»[.Φιλοσοφία της πληροφορίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η φιλοσοφία της τεχνητής νοημοσύνης λειτούργησε ως δούρειος ίππος για την εισαγωγή στη φιλοσοφία κατά το δεύτερο ήμισυ του 20ου αιώνα ενός νέος παραδείγματος προσέγγισης παραδοσιακών ζητημάτων, από υπολογιστική και πληροφοριοθεωρητική σκοπιά. Η εν λόγω προσέγγιση, στενά συσχετισμένη με την πληροφορική, την κυβερνητική και τη θεωρία πληροφορίας, έχει αποκληθεί φιλοσοφία της πληροφορίας[46]. Αυτή, θεωρούμενη από ορισμένους ως επέκταση και μετεξέλιξη τόσο της φιλοσοφίας της τεχνητής νοημοσύνης όσο και της κυβερνητικής, στηρίζεται είτε σε πορίσματα in silico προσομοιώσεων μέσω υπολογιστικών μοντέλων περί φιλοσοφικών ζητημάτων, είτε στην αντίληψη ότι σε ένα επαρκώς υψηλό επίπεδο αφαίρεσης κάθε φυσική διεργασία ή οντότητα δύναται να μοντελοποιηθεί ως υπολογιστικό σύστημα επεξεργασίας πληροφοριών[46]. Ταυτόχρονα όμως μελετά την πληροφορία και ως διακριτό φαινόμενο, ανεξάρτητα από προγενέστερους κλάδους και πεδία της επιστήμης, έχοντας την ευχέρεια να απομακρυνθεί - όταν απαιτείται - από τις μαθηματικές / ποσοτικές προσεγγίσεις της θεωρίας πληροφορίας, της κυβερνητικής και της πληροφορικής επί του ζητήματος[46]. Ακόμα, εξ ορισμού, η φιλοσοφία της πληροφορίας αποδέχεται την πληροφορία ως πιο πρωταρχική και θεμελιώδη έννοια από τον αλγοριθμικό υπολογισμό. Κατ' αυτόν τον τρόπο, συνιστά μία διακριτή και αυτοτελή προσέγγιση στη φιλοσοφία της πληροφορικής, ενώ έχει επίσης υποστηριχθεί από τον Λουτσιάνο Φλορίντι πως συνιστά το υπόβαθρο στο οποίο πρέπει να βασιστεί η επιστημολογία[46], αφού η γνώση έπεται της πρόσκτησης πληροφοριών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου